Het Krachtkompas
Nieuw werkblad voor het inventariseren van krachten, hulpbronnen en wensen
Wat is het Krachtkompas?
Het Krachtkompas (© J.Wolf) is een nieuw werkblad bij de methodiek Krachtwerk (J.Wolf 2016). Het Krachtkompas helpt mensen om hun krachten en hulpbronnen in kaart te brengen. De korte uitleg en voorbeeldvragen in het kompas helpen hen hierbij op weg. Zij kiezen ook wat voor hen het meest belangrijk is in hun leven en wat zij voor hun toekomst wensen.
Vier condities voor een goed leven
Het Krachtkompas ondersteunt mensen in hun koers naar wat voor hen een goed leven is. Het kompas geeft hiervoor vier condities: jezelf zijn, ertoe doen, meedoen en erbij horen.
Koersen naar een goed leven gaat nooit in een rechte lijn. Het is laveren, voor de wind, met tegenwind, soms alle zeilen bijzettend, in de mist, dan weer met helder doel voor ogen.
Vijf stappen bij het gebruik van het Krachtkompas
Mensen krijgen zicht op de huidige en gewenste koers in samenspraak met een ervaringsdeskundige of een professional. In deze ontmoeting wordt nagegaan of er iets is gebeurd waarom wat extra ondersteuning nodig is, wat krachten en bronnen zijn, wat belangrijke waarden voor mensen zijn en wat zij wensen, wat hierbij mogelijke beperkingen en obstakels zijn en wat er nodig is om de gewenste koers te volgen.
- Aanleiding: waardoor ben ik van mijn koers af? Welke ankers ben ik kwijtgeraakt?
- Krachten en bronnen: wat houdt me (enigszins, goed) op koers? Welke zeilen zet ik in of bij?
- Waarden: wat zijn mijn richtingaanwijzers voor de koers die ik wil varen?
- Belemmeringen: wat belemmert mij in mijn koers voor een goed leven?
- Benodigde inzet en bronnen: wat is er nodig om weer op koers te komen?
© J.Wolf, Impuls-onderzoekscentrum maatschappelijke zorg
Het Krachtkompas biedt alle ruimte om te schrijven, en ook om te tekenen en foto’s of plaatjes te plakken. Net wat bij iemand het beste past.
Voor wie is het Krachtkompas?
Het Krachtkompas is van de mensen zelf. De rol van de ervaringsdeskundige of professional is die van ondersteuner bij het gebruik van het kompas. Het Krachtkompas kan een vervanging zijn van de Krachteninventarisatie, maar dat hoeft niet.
Het Krachtkompas kan altijd gebruikt worden, in het bijzonder:
- bij kortdurende, of eenmalige contacten;
- bij de start van een traject;
- in een inloop, een dagopvang of een activeringsgroep.
Ervaringen met het Krachtkompas
In 2020 heeft Impuls Onderzoek, na een eerste pilot van het Krachtkompas in 2019, middels uitgebreide diepte-interviews de ervaringen met onder meer het Krachtkompas onderzocht bij inwoners die met Krachtwerk werden ondersteund door wijkteams. Hieruit komt naar voren dat inwoners het invullen van het Krachtkompas ervaren als motiverend en bekrachtigend, door aandacht te schenken aan positieve gebeurtenissen en wat wél lukt, en de inwoner te stimuleren in het najagen van zijn doelen. Het Krachtkompas geeft inwoners daarnaast zelfbewustzijn omtrent de eigen persoon en diens talenten, het eigen steunnetwerk en wensen voor de toekomst. Bovendien ondersteunt het Krachtkompas bij gesprekken tussen inwoner en professional, in het verhelderen van de hulpvraag en het bepalen van mogelijke vervolgstappen. Met name kinderen kunnen daarnaast hun creativiteit kwijt bij het invullen van het Krachtkompas door deze op eigen wijze, met tekeningen en kleuren, in te vullen. Op deze wijze kunnen ook zij beter worden betrokken bij de ondersteuning.
“Ik kijk er eigenlijk soms nog wel eens op terug van… ‘oh ja, hier ben ik goed in en deze mensen zijn belangrijk voor me’. Ja, daar heb ik nooit zo bij stil gestaan.”
“Ja, ik zou zeker wel zeggen ‘ga hiermee door’. Want dan laat je mensen de goede kant van zichzelf ook inzien.”
“Dat was heel waardevol voor mij. Je doet ideeën op. Het helpt je je visie verder te ontwikkelen op wat het beste voor me is. Om toch nog overal aan deel te kunnen nemen.”
“Hij mocht zijn handen tekenen. Hij mocht zijn knuffels erin tekenen. Dus het was voor hem ook gewoon leuk om te doen. In plaats van alleen maar vragen beantwoorden.”
“Hij heeft natuurlijk vaak aandacht voor de dingen die niet lukken. En ik vond het heel prettig van dat kompas dat je ook gewoon ziet wat er wél lukt en waar je wél goed in bent en wat wél fijn is in je leven.”
Training in het gebruik van het Krachtkompas
Om mensen bij het werken met het Krachtkompas goed te kunnen ondersteunen is een training beschikbaar. Die is bedoeld voor ervaringsdeskundigen en professionals, zoals sociaal professionals van wijkteams van gemeenten. De eendaagse trainingsmodule “Aan de slag met het Krachtkompas” is bedoeld voor organisaties die al met Krachtwerk werken. Voor teams of organisaties die met Krachtwerk willen gaan werken is er de module ‘Krachtwerk basis’ waarin, naast het gebruik van het Krachtkompas, de pijlers en principes van het krachtgerichte werken centraal staan.
Meer informatie over deze trainingen is te vinden op de website van Impuls onder Impuls Academie. https://impuls-onderzoekscentrum.nl/impuls-academie/trainingen/
Verder lezen?
Op onze website https://impuls-onderzoekscentrum.nl/onderzoek/publicaties/ is de publicatie te vinden over de ervaringen van inwoners met het Krachtkompas, nl.: Van Tol, P.C., Jonker, I. & Wolf, J. (2020). Krachtgerichte ondersteuning werkt! Inwoners over Krachtwerk bij de brede toegang in de gemeente Nieuwegein. Nijmegen: Impuls – Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg van het Radboudumc.